W dzisiejszych czasach, kiedy ochrona środowiska i efektywność energetyczna stają się coraz ważniejsze, świadectwo energetyczne jest niezwykle istotnym dokumentem dla właścicieli nieruchomości. Ale czym ono właściwie jest i jakie ma dla nas znaczenie?
Czym jest świadectwo charakterystyki energetycznej?
Certyfikat energetyczny bywa nazywany również świadectwem charakterystyki energetycznej czy świadectwem energetycznym. To raport, który określa zużycie energii w budynku. Zawiera on informacje o tym, jak efektywnie budynek wykorzystuje energię oraz wskazuje potencjalne obszary, w których można poprawić jego efektywność. Raport ten jest wydawany przez audytorów energetycznych, którzy przeprowadzają szczegółową ocenę budynku, biorąc pod uwagę takie czynniki jak izolacja, okna, systemy grzewcze i chłodzące oraz inne elementy wpływające na zużycie energii. Świadectwa charakterystyki energetycznej nie są już dobrą wolą właściciela: w niektórych przypadkach ich wykonanie jest obowiązkowe.
Kiedy wymagany jest certyfikat energetyczny?
Od 28 kwietnia 2023 roku zostały wprowadzone zmiany do ustawy o charakterystyce energetycznej, a świadectwo jest wymagane w kilku określonych sytuacjach.
- Sprzedaż lub wynajem nieruchomości: właściciele muszą przedstawić świadectwo energetyczne potencjalnym nabywcom lub najemcom.
- Nowe budynki: nowo wybudowane budynki muszą posiadać świadectwo charakterystyki energetycznej, aby spełnić wymagania dotyczące efektywności energetycznej.
- Znaczące remonty: jeśli budynek przechodzi znaczące remonty, może być wymagane uzyskanie nowego świadectwa.
Jak uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej?
Trzeba tutaj skontaktować się z osobą, która ma uprawnienia do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej, czyli audytorem energetycznym. Proces uzyskania świadectwa składa się z kilku kroków:
- Wybór audytora/firmy: należy wybrać audytora lub firmę, która posiada odpowiednie uprawnienia, aby sporządzić charakterystykę energetyczną budynku.
- Przegląd dokumentacji: audytor, aby sporządzić świadectwo energetyczne, będzie potrzebował dostępu do dokumentacji technicznej budynku, w tym planów, specyfikacji materiałów i innych istotnych informacji, w przypadku nowych budynków wymagany jest projekt budowlany. Właściciel nieruchomości otrzymuje również formularz z pytaniami, który ma za zadanie zebrać większość informacji w jednym miejscu.
- Analiza danych i obliczenia: po zebraniu danych oraz formularza, audytor przeprowadzi analizę i obliczenia, aby określić zapotrzebowanie na energię budynku.
- Wydanie świadectwa: audytor wydaje świadectwo, które umieszcza w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków prowadzonym przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii.
Kto ma prawo przygotować świadectwo charakterystyki energetycznej?
Przygotowanie świadectwa energetycznego jest dozwolone tylko przez osoby wpisane do rejestru prowadzonego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Warunkiem koniecznym jest ukończenie studiów z uzyskaniem tytułu inżyniera, inżyniera architekta, inżyniera architekta krajobrazu, inżyniera pożarnictwa, magistra inżyniera architekta, magistra inżyniera architekta krajobrazu, magistra inżyniera pożarnictwa lub magistra inżyniera. Można też ukończyć dowolne studia i uzupełnić je o studia podyplomowe, których program obejmuje zagadnienia charakterystyki energetycznej budynków, przeprowadzania audytów energetycznych, budownictwa energooszczędnego oraz odnawialnych źródeł energii. Audytor musi też być osobą niekaraną.
Jakie korzyści niesie certyfikat energetyczny?
Sporządzenie świadectwa niesie ze sobą wiele korzyści:
- Znaczne oszczędności: poprzez identyfikację obszarów, w których można poprawić energooszczędność, możesz znacznie obniżyć koszty użytkowania nieruchomości.
- Zwiększona atrakcyjność nieruchomości: sporządzenie świadectwa energetycznego może zwiększyć atrakcyjność Twojej nieruchomości na rynku, zwłaszcza wśród osób zainteresowanych ekologicznymi i efektywnymi energetycznie rozwiązaniami.
- Spełnienie wymagań prawnych: przygotowanie świadectwa charakterystyki energetycznej jest wymagane przy sprzedaży lub wynajmie nieruchomości.
- Ochrona środowiska: poprzez zwiększenie oszczędności energii, możesz przyczynić się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i ochrony środowiska.
Jak często należy aktualizować certyfikat energetyczny?
Po trafieniu do rejestru charakterystyki energetycznej budynków, świadectwo jest ważne przez 10 lat od jego sporządzenia. Od tej zasady są jednak wyjątki, ponieważ trzeba wykonać nowe świadectwa energetyczne, jeśli przeprowadzisz duży remont, podczas którego zmieni się charakterystyka energetyczna części budynku lub jego całości. Chodzi tutaj np. o wymianę okien, źródła ciepła czy docieplenie budynku.
Co zawiera certyfikat energetyczny?
Świadectwo charakterystyki energetycznej zawiera kilka kluczowych elementów:
- Klasa energetyczna: określa efektywność energetyczną budynku w skali od A (najwyższa efektywność) do G (najniższa efektywność).
- Zużycie energii: szacunkowe zużycie energii przez budynek w ciągu roku.
- Emisja CO2: informacje o emisji dwutlenku węgla związanej z zużyciem energii przez budynek.
- Rekomendacje: sugestie dotyczące poprawy efektywności energetycznej, w tym potencjalne koszty i korzyści związane z modernizacjami, takimi jak docieplenie budynku, czy większy udział odnawialnych źródeł energii.
Certyfikat energetyczny: cena?
Ile kosztuje certyfikat energetyczny? Koszty uzyskania świadectwa energetycznego mogą się różnić w zależności od rodzaju nieruchomości, dla której chcemy wykonać dokument, a także wielkości i złożoności budynku. Zazwyczaj koszty te wahają około 300 zł dla mieszkania i 500 zł dla domu jednorodzinnego. Koszt wydania takiego raportu dla pozostałych budynków wyceniany jest indywidualnie na podstawie dokumentacji technicznej i zaczyna się zazwyczaj od 600 zł. Żeby ostatecznie dowiedzieć się, ile kosztuje świadectwo charakterystyki energetycznej budynku, zawsze trzeba skontaktować się już z konkretnym audytorem.
Jakie są najważniejsze czynniki wpływające na efektywność energetyczną budynku?
Najważniejsze czynniki wpływające na efektywność energetyczną budynku to:
- Izolacja: dobrze zaizolowany budynek traci mniej ciepła w zimie i mniej nagrzewa się latem.
- Okna: nowoczesne okna z podwójnymi lub potrójnymi szybami znacznie redukują straty ciepła.
- Systemy grzewcze i chłodzące: efektywne systemy grzewcze i chłodzące, takie jak pompy ciepła lub systemy rekuperacji, mogą znacznie obniżyć zużycie energii, co odbija się w charakterystyce energetycznej budynków.
- Oświetlenie: zmiana na energooszczędne źródła światła, takie jak LED, może również przyczynić się do oszczędności.
Co mogę zrobić, aby poprawić efektywność energetyczną mojego budynku?
Aby poprawić efektywność energetyczną Twojego budynku, możesz podjąć kilka kroków:
- Popraw izolację: dodaj dodatkową izolację w suficie, ścianach i podłodze.
- Zamontuj nowe okna: zastąp stare okna nowymi, energooszczędnymi oknami.
- Zainstaluj efektywne systemy grzewcze i chłodzące: dobrym pomysłem często jest wymiana źródła ciepła i ciepłej wody użytkowej na urządzenia o wyższej sprawności takich jak pompy ciepła czy piece kondensacyjne. Umożliwiają zmniejszenia zużycia energii niezbędnej do ogrzewania czy przygotowania ciepłej wody użytkowej.
- Zmniejsz straty przez wentylację: efektywnym systemem odzyskującym ciepło jest zamontowanie rekuperacji do systemu wentylacji, która będzie odzyskiwać ciepło z wywiewanego na zewnątrz budynku powietrza.
- Zmień oświetlenie: przejdź na energooszczędne źródła światła, takie jak LED. Nawet takie drobne zmiany pozwalają w pewnym stopniu doprowadzić do zmniejszenia rocznego zapotrzebowania na energię.
- Optymalizuj systemy wentylacyjne: upewnij się, że systemy wentylacyjne są odpowiednio zaprojektowane i funkcjonują efektywnie.
Certyfikat energetyczny mieszkania
Świadectwo charakterystyki energetycznej wymagane jest nie tylko dla budynków jednorodzinnych, ale też mieszkań. Musisz go przygotować, jeśli planujesz sprzedać lub wynająć mieszkanie. Nie ma tutaj znaczenia forma własności: masz obowiązek sporządzenia świadectwa energetycznego, również jeśli ci przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do mieszkania.
Wykonanie świadectwa charakterystyki energetycznej pozwala przedstawić nabywcom informacje o kosztach użytkowania mieszkania w przyszłości. Proces uzyskania świadectw energetycznych nie różni się zbytnio od tego, dla budynków jednorodzinnych, z tym że skupia się na indywidualnym lokalu.
Zadaniem certyfikowanego audytora energetycznego jest ocena izolacji, okien, systemów grzewczych i chłodzących oraz wszystkich innych elementów wpływających na zużycie energii w mieszkaniu. Posiadanie świadectwa może zwiększyć atrakcyjność mieszkania na rynku, zwłaszcza wśród osób zainteresowanych ekologicznymi i efektywnymi rozwiązaniami. Dodatkowo dokument ten może pomóc w identyfikacji obszarów, w których można poprawić efektywność energetyczną, co może prowadzić do znacznych oszczędności na rachunkach za energię i znalezienia bardziej efektywnych sposobów zaspokojenia potrzeb energetycznych związanych z codziennym użytkowaniem lokalu.
Świadectwa charakterystyki energetycznej dla nowych budynków
Większość osób myśli, że świadectwo do centralnego rejestru charakterystyki trzeba przygotować tylko przed sprzedażą lub wynajmem. W rzeczywistości ten obowiązek pojawia się też w przypadku nieruchomości, które dopiero powstają. Certyfikat charakterystyki energetycznej trzeba przedstawić również, aby załączyć go do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie. Prawo budowlane nakłada ten obowiązek na inwestora. Certyfikat zawiera informacje na temat podstawowych parametrów zużycia energii EP, EK i EU oraz parametrów emisji CO2.
Świadectwo jest konieczne również dla budynków niemieszkalnych, jeśli je budujesz, wynajmujesz lub sprzedajesz. Oprócz tego, certyfikat trzeba wykonać dla budynku, jeśli powierzchnia użytkowa przekracza 500 m2 jeśli są w nim prowadzone usługi dla ludności.
Jak świadectwo energetyczne wpływa na wartość nieruchomości?
Certyfikat energetyczny może znacząco wpłynąć na wartość nieruchomości. Budynek z wysoką klasą energetyczną jest bardziej atrakcyjny dla potencjalnych nabywców lub najemców, ponieważ wiąże się z niższymi kosztami utrzymania i większą efektywnością energetyczną. To może przyczynić się do zwiększenia wartości nieruchomości na rynku.
Czy certyfikat energetyczny jest ważny dla środowiska?
Tak, certyfikat energetyczny jest ważny dla środowiska. Właśnie ze względu na coraz większy nacisk na ochronę planety, wprowadzono obowiązek posiadania certyfikatu charakterystyki energetycznej. Poprzez promowanie efektywności energetycznej, certyfikat ten pomaga redukować zużycie energii i emisję gazów cieplarnianych, co jest kluczowe w walce ze zmianami klimatycznymi. Efektywna gospodarka energetyczna w budynkach może znacząco przyczynić się do ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju oraz mniejszego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną.
Jakie są najczęstsze błędy przy uzyskiwaniu certyfikatu energetycznego?
Najczęstsze błędy przy uzyskiwaniu certyfikatu energetycznego to:
- Nieprawidłowy wybór audytora: wybór audytora bez odpowiednich uprawnień lub doświadczenia może prowadzić do niewłaściwej oceny.
- Błędne wypełnienie formularza z danymi: bardzo często właściciele nieruchomości podają błędne dane w formularzu, wynika to z nieznajomości technicznych aspektów. W takich przypadkach najlepiej skontaktować się z audytorem, który na pewno pomoże odpowiedzieć nam na niezbędne pytania. Świadectwo charakterystyki energetycznej to dokument, który może sporządzić tylko audytor z uprawnieniami, wpisany do Centralnego Rejestru Charakterystyki Energetycznej Budynków.
- Brak kompletnych danych: nieprzedstawienie wszystkich niezbędnych danych może utrudnić uzyskanie certyfikatu lub spowodować jego nieważność.
- Zaniedbanie regularnych aktualizacji: nieaktualizowanie certyfikatu w wymaganych okresach może spowodować, że stanie się on nieważny. Po 10 latach świadectwo straci ważność i trzeba o tym pamiętać.
Co zrobić, jeśli certyfikat energetyczny jest nieważny?
Jeśli certyfikat energetyczny jest nieważny, należy jak najszybciej podjąć kroki, aby go zaktualizować. W przypadku sprzedaży jak i wynajmu nieruchomości aktualnie występuje obowiązek posiadania takiego dokumentu i brak świadectwa energetycznego może grozić karą grzywny. Należy więc jak najszybciej skontaktować się z uprawnionym audytorem, w celu sporządzenia świadectw na nowo. W przypadku braku ważnego certyfikatu, budynek może nie spełniać wymagań prawnych, co może prowadzić do grzywny.
Jeśli sprzedajesz nieruchomość, musisz mieć świadectwo energetyczne, a jego przekazanie jest odnotowane w akcie notarialnym. Jeżeli nie przekażesz świadectwa, notariusz pouczy Cię o karze grzywny za brak dopełnienia tego obowiązku. Za takie zaniedbanie możesz zapłacić nawet 5000 złotych.
Jak certyfikat energetyczny wpływa na koszty utrzymania budynku?
Certyfikat energetyczny może znacząco wpłynąć na koszty utrzymania budynku. Poprzez identyfikację obszarów, w których można poprawić efektywność energetyczną, możesz znacznie obniżyć koszty zużycia energii. Efektywne systemy grzewcze i chłodzące, a także dobre izolacje, mogą prowadzić do znacznych oszczędności w dłuższej perspektywie.
Co powinienem zrobić, jeśli mam wątpliwości dotyczące świadectwa energetycznego?
Jeśli masz obawy, czy świadectwo charakterystyki energetycznej zostało wykonane poprawnie, możesz złożyć wniosek o jego weryfikację do Ministra Rozwoju i Technologii. Ta usługa jest dostępna dla certyfikatów sporządzonych po 8 marca 2015 roku. Możesz sprawdzić świadectwo energetyczne online, w urzędzie lub listownie. Jeśli zdecydujesz się na opcję online, wystarczy podpisać wniosek kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Usługa jest bezpłatna, chyba że składasz wniosek na podstawie pełnomocnictwa, wtedy zapłacisz 17 zł. Na weryfikację dla swojej nieruchomości nie powinieneś czekać dłużej niż 12 miesięcy.
Co to jest audyt energetyczny?
Audyt energetyczny to szczegółowa analiza efektywności energetycznej budynku. Jest to bardziej wszechstronne badanie niż certyfikat energetyczny, które obejmuje nie tylko ocenę efektywności, ale także rekomendacje dotyczące poprawy. Audyt może być przeprowadzony przez uprawnionych audytorów i jest często wymagany przez właścicieli budynków, którzy chcą zoptymalizować zużycie energii i skorzystać z różnych programów pomocowych takich jak program Czyste Powietrze. Wykonanie audytu nie jest obowiązkowe, jeśli zdecydujesz się na przedsięwzięcie przedsięwzięć „bez kompleksowej termomodernizacji”. Jeżeli zależy Ci na wyższej dotacji na kompleksową termomodernizację, masz już obowiązek przeprowadzenia audytu.
Jakie są różnice między audytem energetycznym a certyfikatem energetycznym?
Certyfikat energetyczny a właściwie świadectwo charakterystyki energetycznej jest dokumentem wymaganym do sprzedaży, wynajmu nieruchomości, a także przy zakończeniu budowy nowych budynków.
Natomiast audyt energetyczny wykonuje się tylko dla już istniejących nieruchomości, najczęściej starszych kiedy chcemy poprawić ich efektywność energetyczną. Certyfikat określa tylko i wyłącznie aktualny stan nieruchomości i przedstawia zużycie jego energii oraz emisyjność. Audyt dodatkowo zawiera dokładny opis, które elementy powinny zostać poddane termomodernizacji oraz w jaki sposób, aby termomodernizacja jak najszybciej zwróciła się w postaci oszczędności na ogrzewaniu.
Chociaż koszt świadectwa charakterystyki energetycznej jest dodatkowym obciążeniem finansowym dla inwestorów, obowiązek jego wykonania nakłada na nas prawo. Właściciele mieszkań, domów i lokali użytkowych muszą posiadać świadectwa charakterystyki energetycznej, aby uniknąć kary grzywny.